نقش اینترنت در خلق ارزش(1)

چکیده

در این
مقاله، ابتدا به تعریف کسب و کار الکترونیکی و مدل نوی آن به نام: کسب و
کارهای الکترونیکی پویا و می پردازیم، سپس سطح بلوغ سازمانها برای ورود به
این مدلهای کاری بررسی شده و به تحلیل اثر اینترنت بر بازارهای جدید و
فعالیتهای خلق کننده ارزش در اینترنت می پردازیم و در نهایت مدلهای کسب و
کار متنوع، حاصله از اینترنت را بیان خواهیم کرد.

مقدمه

امروزه کاربرد و استفاده از اینترنت و کسب و کارهای الکترونیکی توسط شرکتها به امری رایج و شایع تبدیل شده
است. راه رسیدن به این کسب و کارهای الکترونیکی، استفاده از اینترنت و
خدمات آن است که می تواند یک رسانه بسیار مهم برای پیدا کردن مشتری و حفظ
و نگهداری آن دانست.

با توجه به اینکه فناوری های اطلاعاتی در حال
رشد بوده و تمامی قشرهای جامعه از این فناوریها استفاده می کنند، می توان
به اینترنت به عنوان وسیله ای برای ایجاد فعالیت های نوی سازمانی، خلق
ارزش در زنجیره ارزش، ایجاد استراتژی های تجاری با بالاترین کارایی و در
نهایت راهی برای کسب مزیت رقابتی نگاه کرد.

کسب و کارهای الکترونیکی

این
شیوه، نوع جدیدی از کسب و کار است که به صورت الکترونیکی و با استفاده از
شبکه ها و اینترنت است و تمامی فرایندهای خرید، فروش، تبادلات را از راه
شبکه های کامپیوتری و مخابراتی در اینترنت صورت می دهد. به عبارتی بهتر
کسب و کار الکترونیکی، عبارتست از: کسب مشتری و بازرگانان برای مبادلات
تجاری از راه خودکار کردن تراکنش ها، تبادلات، ارتباطات و تعاملات از راه
تکنولوژی های ارتباطی و کامپیوتری در جهت هدفهای اقتصادی که شامل سیستم
های بین سازمانی، مانند: تلفن اینترنت، ایمیل، یا رشته های کامپیوتری
داخلی در جهت پشتیبانی معاملات آن لاین تجاری است.

گام
فراتر از کسب و کارهای الکترونیکی مفهومی به نام کسب و کارهای الکترونیکی
پویا است که می توان آن را موج سوم تکامل کسب و کارهای الکترونیکی بعد از
B2B و B2C دانست. کسب و کارهای الکترونیکی پویا در رابطه با این است که
چگونه سازمانها می توانند سیستم ها را در سه بعد اینترانت،
اکسترانت و اینترنت در یک حالت پویا، یکپارچه و منسجم کنند. کسب و کار
الکترونیکی پویا به آنها اجازه اصلاح سریع تر و ساده تر سیستم های موجود
در زمانی که فرآیندهای کسب و کار نیازمند تغییرات است می دهد و تمرکز روی
یکپارچگی و پیچیدگی زیر ساختارB2B  از راه اهرم قرار دادن و قدرت نفوذ
مزایای استانداردهای اینترنت و زیر ساختارهای عمومی برای ایجاد کارایی
هایی بهینه برای رشته های کامپیوتری درون و بیرون سازمانی، دارد.

مزیت
عمده کسب و کارهای الکترونیکی پویا، خارجی کردن فرایندهای کسب و کاری یک
شرکت به شیوه ای استاندارد و بهره برداری از فرایندهای کسب و کاری یک شرکت
به شیوه ای استاندارد و بهره برداری از فرآیندهای کسب و کاری فراهم شده از
راه بخشهای دیگر برای خلق کاربردها یا فرایندهای جدید که از راه یک پارچه
سازی عواملی، مانند: فرآیندهای خارجی و داخلی به صورت پویا حاصل می شود.
پس بایستی گفت که وب به عنوان خانواده ای از استانداردها است که به شرکت
کنندگان در کسب و کار الکترونیکی اجازه کشف یکدیگر را می دهد و ارتباطی بر
مبنای پروتکل های مشابه و آشنا را برقرار می سازد؛ پرسشها را پاسخ داده،
داده ها و اطلاعات را مبادله می کند.

اندازه گیری سطح بلوغ IT شرکت

پیش
از اینکه هر سازمانی وارد کسب و کارهای الکترونیکی در مراحل مختلف شود،
حتماً بایستی از لحاظ پیچیدگی و بلوغ IT مورد ارزیابی قرار بگیرد تا ببیند
که آیا قادر به وارد شدن به این محیط است یا خیر؟ و باید بداند که چه
تدارکاتی را برای ورود به این نوع کسب و کار مهیا کند؟

گفتنی است که
سطح بلوغ، تنها به جنبه تکنولوژیکی وابسته نیست، بلکه به مجموعه ای از
مشخصه های سازمانی نیز وابسته است. هر چه سطح بلوغ بیشتر باشد، رسیدن به
این نوع کسب و کار راحت تر، سریعتر و سرعت رسیدن به کسب مزیت رقابتی،
بیشتر خواهد بود.

به طور کلی معیارهای اندازه گیری سطح پیچیدگی و بلوغ IT در یک سازمان را می توان به این صورت بیان کرد:

فاکتورهای سازمانی:
که شامل مجموعه مواردی، مانند: منابع مالی و تکنولوژی، حمایت مدیریت عالی
از برقراری سطوح IT در سازمان، سطح بلوغ مدیریت IT سازمان که از راه آگاهی
مدیران IT از برنامه های استراتژیک بلند مدت شرکت، ملاحظه روشن برنامه های
آینده شرکت در طول برنامه ریزی IS و ارزشیابی ماهیت عملکرد IS بر مبنای
مشارکت آنها در تامین هدفهای کلی شرکت مشخص می شود. فاکتور سازمانی دیگر،
سطح شایستگی IT در رابطه با منابع انسانی است. در اینجا سازمان بایستی به
نیروی انسانی به عنوان مهمترین منبعی نگاه کند که باعث کسب مزیت رقابتی می
شود. پس بایستی سطح دانش و آگاهی آنها را ارتقا دهد. سطح آگاهی پرسنل نسبت
به IT از مهمترین عوامل اثر گذار روی پذیرش و پخش نوآوریهای کسب و کار
الکترونیکی است.

فاکتورهای تکنولوژیک: شامل مجموعه معیارهایی از جمله: زیر ساختار و وسایل ویژه خدمات وب،
تکنولوژی های اطلاعات اساسی، مانند: تکنولوژی های وب و اینترنت محور،
آمادگی بهره برداری از IT که شامل توانایی برای بهره برداری تکنولوژی
اینترنت در جهت هدفهای اقتصادی از راه سازگاری و پذیرش سریع کسب و کارهای
الکترونیکی است. وجود آمادگی بیشتر منتج به سطح کمتری از ریسک نوآوری
خواهد شد. آخرین فاکتور تکنولوژیکی قابلیت همکاری و یکپارچگی IT در کل
گستره سازمان است.

عوامل ویژه برای اکسترانت و اینترانت: حضور
خط مشی های تجارت الکترونیک B2B و B2C به عنوان نشان کلیدی پیچیدگی
تکنولوژی است. یک معیار اندازه گیری استاندارد برای سنجش توانایی تجارت
الکترونیک سازمانها، ایجاد شده که کسب و کارها را به سمت اینترنت هدایت می
کند. این معیار توانایی هایی از جمله اطلاعات، تبادلات و تراکنشها، تطابق
پذیری و اتصال عرضه کنندگان را مورد سنجش قرار می دهد، در حالی که خدمات
ویژه وب ها بیشتر به دنبال امنیت تراکنشها، بین سازمانها است.

آخرین معیار برای اندازه گیری سطح بلوغ IT در هر سازمانی را می توان میزان پراکندگی جاری در داخل آن سازمان خاص دانست.

ادامه دارد...

 

منبع:ماهنامه تدبیر شماره 193

منبع.موسسه تبیان

کلمات کلیدی :