ولیام جمیز دورانت مشهور به ویل دورانت نویسنده و تاریخ نگار مشهور در پنجم نوامبر سال 1885 میلادی به دنیا آمد .
" تاریخ تمدن " عنوان مهم ترین اثر ویل دورانت است که در یازده جلد انتشار یافته است و عناوین این کتاب ها عبارت اند از : مشرق زمین ، گاهواره زمین ــ یونان باستان ــ قیصر و مسیح ــ عصر ایمان ــ رنسانس ــ اصلاح دینی ــ آغاز عصر خرد ــ عصر لویی چهاردهم ــ عصر ولتر ــ روسو و انقلاب ــ عصر ناپلئون.
ویل دورانت خود می گوید : « تمدن رودی است با دو ساحل اما بیشتر تاریخ نگاران تنها به خود رود توجه دارند . » او اعتراف کرده است که بدون زن دلبندش، آریل، موفق به نوشتن تاریخ تمدن چندین جلدی خود نمی شد که کار تحریر آن نیم قرن طول کشید.
دورانت مطالب کتاب را به آریل دیکته می کرد. علاقه این زن و شوهر به هم به قدری بود که در سال 1981 پس از انتقال دورانت به بیمارستان، آریل از لحظه ای که از دکتر شنید که شانس زنده ماندن شوهرش اندک است دیگر لب به غذا نزد تا درگذشت. قلب دورانت نیز پس از این که شنید آریل فوت شده از حرکت باز ماند و به او پیوست و زن و شوهر در یک روز در کنار هم دفن شدند. آریل 13 سال جوان تر از دورانت و قبلا شاگرد او بود.
متفکر تاریخ تمدن در این مجموعه با نگاهی تحلیلی تاریخ تمدن بشری را مورد بررسی قرار داده است . این مجموعه او توسط مترجمانی چون؛ احمد بطحایی ، احمد آرام ، ع پاشایی ... به فارسی ترجمه شده است.
از دیگر آثار ارزشمند این نویسنده مشهور ، " تاریخ ادبیات انگلیسی" در سال 1904 ، " تاریخ فلسفه " در سال 1926 ، " تصویرهای زندگی " است که به کمک همسرش آریل دورانت نوشته است ، تاریخ فلسفه ، لذات فلسفه که هر دو توسط دکتر عباس زریاب خویی ترجمه شده است .
دورانت پیش از نوشتن کتاب تاریخ تمدن، اصول حکمت و مسائل اجتماعی دوران معاصر را تالیف کرده بود.
دورانت از جوانی به سوسیالیسم به عنوان روشی که خواهد توانست به برابری انسان ها در طول زندگانی و رفاه و سعادت آنان بیانجامد دلبست و بر خلاف نظر مادرش که مایل بود پسرش کشیش شود به تحصیل تاریخ، فلسفه و ادبیات پرداخت و مدرس شد و سپس به پژوهش و کار تالیف پرداخت.
مردم قدرشناس نام دورانت را که به دریافت عالی ترین نشان آزادی نائل شده و بنیاد دورانت به ارتقاء فرهنگ و ادبیات سرگرم است نه تنها بر خیابان های شهرها و مدارس و دانشکده ها گذارده اند بلکه شهرک های متعدد، روزنامه و حتی هتل به اسم نامگذاری کرده اند.
رشته سخنرانی های دورانت درباره ادبیات ایران در دهه 1950 در دانشگاه کلمبیا، ادبیات ایران را به جهانیان شناساند. وی یک جلسه تمام، تنها به تفسیر این بیت حافظ پرداخته بود که گفته است : غلام و بنده آنم که زیر چرخ کبود زهر چه قید تعلق پذیرد آزاد
دورانت درباره فردوسی گفته است که در میهن دوستی، همتای فردوسی به دنیا نخواهد آمد و از این بابت، ایران در جهان سرزمینی منحصر به فرد است.
دورانت 96 سال عمر کرد و در هفتم نوامبر سال 1981 بدرود حیات گفت.
منبع: حیات